www.acapus.com Greek         Αγγλικά Last updated 23/12/2004    
N10    N11

N12    N13

Photo Album
Αναζήτηση

         
  
  
ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΘΗΝΑ

Μεταβυζαντινή συλλογή - Η εκκλησιαστική τέχνη

Η συλλογή της εκκλησιαστικής τέχνης καλύπτει χρονικά την ιστορική περίοδο από το 15ο έως το 19ο αιώνα.
Η κατάρρευση του Βυζαντίου το 1453 δε σηματοδότησε την πολιτιστική παρακμή όλων των ελληνικών περιοχών. Οι πόλεις που βρέθηκαν υπό την κατοχή των Φράγκων γνώρισαν έτσι μια ιδιαίτερη πολιτιστική παράδοση με χαρακτηριστικότερα παραδείγματα την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα και πολλά νησιά του Αιγαίου.
Η Εκκλησία τους αιώνες που ακολούθησαν την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας αποτέλεσε ενοποιητικό στοιχείο του ελληνισμού. Η εκκλησιαστική τέχνη διατήρησε τις λειτουργίες της βυζαντινής παράδοσης και αισθητικής, ενώ καθρεφτίζει την παραγωγή μεγάλων αστικών κέντρων της εποχής, όπου επικρατούν τα καλλιτεχνικά ρεύματα τόσο της Ανατολής όσο και της Δύσης.
Η συλλογή μεταβυζαντινής εκκλησιαστικής τέχνης του Μουσείου Μπενάκη αποτελείται από χρηστικά και λειτουργικά σκεύη: δισκοπότηρα, ασημένια αρτοφόρια, καντήλια, ευαγγέλια, σταυροί ευλογίας και αγιασμού διακοσμημένοι με πολύτιμες και ημιπολύτιμες πέτρες, που καταδεικνύουν την άνθηση της εκκλησιαστικής αργυροχρυσοχοΐας του 17ου, του 18ου και του 19ου αιώνα.
Χρονολογικά η συλλογή καλύπτει ένα ευρύ φάσμα που ξεκινά από το 16ο αιώνα και φτάνει έως τις αρχές του 20ού. Γεωγραφικά τα εκθέματα προέρχονται από έναν ευρύτερο χώρο μέσα στον οποίο τεκμηριώνονται η παρουσία και η δράση του ελληνισμού: από τον Πόντο, την Καππαδοκία, τη Μ. Ασία, την Τρανσυλβανία, την Καισάρεια και την ανατολική Θράκη.
Τα έργα είναι κατασκευασμένα από πολύτιμα υλικά (ασήμι και χρυσό), φέρουν διακόσμηση από πολύτιμες ή ημιπολύτιμες πέτρες και συχνά υπάρχουν αφιερωματικές επιγραφές στις οποίες αναγράφονται ο δωρητής ή ο τεχνίτης, ο τόπος και η χρονολογία της κατασκευής.
Η μεταβυζαντινή ζωγραφική υιοθετεί τις τάσεις των κρητικών εργαστηρίων, ενώ ταυτόχρονα δέχεται επιρροές από το μπαρόκ και τη φλαμανδική τέχνη. Τα εργαστήρια του ηπειρωτικού χώρου διατηρούν τις παραδοσιακές φόρμες και στη στροφή του 18ου προς το 19ο αιώνα επικρατεί μια λαϊκότροπη διάθεση που εκδηλώνεται με απλές συνθέσεις και δυνατά χρώματα.
ΑΠΟ ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Η άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 από τους Οθωμανούς Τούρκους έβαλε τέλος στη ζωή της βυζαντινής αυτοκρατορίας ως κρατικής οντότητας. Ωστόσο, αυτή η βίαιη τομή ήταν η αρχή για ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του ελλαδικού χώρου, που χαρακτηρίζεται από την επιβίωση της βυζαντινής κληρονομιάς στους  υπόδουλους Έλληνες.  
Αίθουσα 10: «Το Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο»: Η βυζαντινή κληρονομιά στους χρόνους μετά την Άλωση. 1453-19ος αι.
Η έκθεση αφορά την περίοδο από την άλωση της Κωνσταντινούπολης μέχρι το τέλος του 19ου αι. Η βυζαντινή κληρονομιά είναι ιδιαίτερα εμφανής στον τομέα της θρησκευτικής ζωγραφικής η οποία αναπτύχθηκε διαφορετικά, ανάλογα με την περιοχή και το καθεστώς της κυριαρχίας, οθωμανικής ή ενετικής.   
Τα ζωγραφικά έργα που εκτίθενται αντιπροσωπεύουν διαχρονικά τις ζωγραφικές σχολές στις τουρκοκρατούμενες και τις βενετοκρατούμενες ελληνικές περιοχές. Σε κύριους μοχλούς προώθησης της τέχνης αναδείχτηκαν από τον 16ο αιώνα τα μοναστικά κέντρα του ελλαδικού χώρου και ιδίως το Άγιον Όρος. Παρουσιάζονται επίσης χαρακτικά, δείγματα του νέου είδους εικαστικής έκφρασης που υιοθέτησε η ορθόδοξη Εκκλησία τον 17ο αιώνα. Στην έκθεση προσεγγίζεται επιπλέον το θέμα της λατρείας των νεομαρτύρων και της άνθησης του μοναχισμού στη Μακεδονία τον 16ο αιώνα, ενώ εκτίθενται και μερικά εξαιρετικά δείγματα εκκλησιαστικής χρυσοκεντητικής, λειτουργικά βιβλία και δείγματα εκκλησιαστικής αργυροχοΐας. Τα περισσότερα από τα τελευταία είναι δάνεια από το Μουσείο Μπενάκη. Επιχειρείται ακόμη μια προσέγγιση της επιβίωσης στοιχείων του βυζαντινού πολιτισμού στον ιδιωτικό βίο, με αναφορές στην ιδιωτική λατρεία και την καθημερινή ζωή.
Η οργάνωση της αίθουσας συγχρηματοδοτήθηκε από το Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Πολιτισμός  
Οι ελληνικές περιοχές που ήταν υπό ενετική κυριαρχία είχαν ευνοϊκότερες συνθήκες ζωής. Οι επαφές που είχαν με τη Δύση μπόλιασαν την τέχνη τους με στοιχεία της σύγχρονης και προγενέστερης ιταλικής ζωγραφικής με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν τοπικές σχολές ζωγραφικής, όπως η Κρητική και η Επτανησιακή.  
Στις τουρκοκρατούμενες ελληνικές περιοχές η υποδούλωση σε έναν κατακτητή με άλλη θρησκεία ευνόησε την προσκόλληση στην παράδοση της βυζαντινής τέχνης.  
Ο αρχιερατικός σάκκος που κατασκευάστηκε για τον επίσκοπο Μελενίκου Ιωαννίκιο είναι έργο του γνωστού ζωγράφου Χριστόφορου Ζεφάρ και αποτελεί εξαιρετικό δείγμα κεντητικής του 18ου αι.  
Η μεταβυζαντινή κεραμική είναι ένας από τους τομείς όπου παρατηρείται η συνέχεια με την βυζαντινή εποχή. Τα εφυαλωμένα κεραμικά ακολουθούν όμοια τεχνολογία, παρόμοιες τεχνικές διακόσμησης και παρόμοια διακοσμητικά θέματα με αυτά της υστεροβυζαντινής περιόδου.  
ΒΛΕΠΕ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΦΩΤΟ ΔΙΠΛΑ ΣΤΟ ΑΛΜΠΟΥΜ.

 


ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ: ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΞΑΗΜΕΡΟΝ

Περισσότερα >>

Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην - Ομιλία Α

Περισσότερα >>